Wist u dat Popeye, de sterke zeeman uit de tekenfilms, echt heeft bestaan? Achter het ruige personage, met zijn onlosmakelijke pijp en zijn sterke maar goedhartige karakter, ging een echt persoon schuil. Hij heette Frank “Rocky” Fiegel, een zeeman die beveiligingsbeambte was geworden en die, zonder het te weten, een van de meest iconische figuren uit de populaire cultuur van de 20e eeuw zou worden.
Frank Fiegel werd in 1868 in Polen geboren, maar zijn familie emigreerde naar de Verenigde Staten toen hij nog een kind was. Ze vestigden zich in het kleine stadje Chester (Illinois), een rivierhaven waar schepen die over de Mississippi voeren vaak aanmeerden. Van jongs af aan werkte hij als zeeman, havenarbeider en later als bewaker in een plaatselijke taverne, waar hij bekend stond om zowel zijn kracht als zijn neiging om problemen met zijn vuisten op te lossen.
De inwoners van Chester herinnerden zich hem als een man met een onmiskenbaar uiterlijk: een prominente kaak, één halfgesloten oog en altijd een pijp in zijn mond, zelfs terwijl hij sprak. Hij had verschillende tanden verloren tijdens vechtpartijen, waardoor zijn gezichtsuitdrukking vervormd was en die grimas nog meer werd geaccentueerd, die later kenmerkend zou worden voor het stripfiguur. Daar kwam zijn bijnaam vandaan: Pop-Eye, letterlijk “uitpuilende ogen”.
Zijn uiterlijk en zijn beroep droegen er zeker toe bij dat volwassenen respect voor hem hadden, maar er werd ook gezegd dat hij nooit problemen zocht, tenzij ze hem zochten. Ondanks zijn reputatie als ruige, zwijgzame man, zeiden degenen die hem kenden dat hij een vrijgevige man was, met een goed hart en zeer geliefd bij kinderen, die hij vermaakte met overdreven verhalen over zijn avonturen op de rivier.
Van de werkelijkheid naar de strip
Onder die kinderen bevond zich Elzie Crisler Segar, de toekomstige bedenker van Popeye de zeeman. Segar groeide op met de verhalen van Frank Fiegel in de havenkroeg en was gefascineerd door zijn mix van hardheid en tederheid. Toen hij jaren later, in 1919, begon met het tekenen van zijn stripverhaal Thimble Theatre, nam hij veel personages op die geïnspireerd waren op zijn geboortestad: Popeye verscheen voor het eerst in 1929 en werd al snel de onbetwiste hoofdpersoon van de strip. Hoewel Segar dit nooit publiekelijk heeft bevestigd, was de gelijkenis tussen het personage en Fiegel te duidelijk om toeval te zijn: de manier van praten, de pijp, een halfgesloten oog en zijn onbedwingbare geest.
En een merkwaardig detail: de Popeye uit de strip at in zijn eerste verschijningen geen spinazie, zijn kracht was gewoon aangeboren. Spinazie werd in 1931 geïntroduceerd als een manier om kinderen aan te moedigen groenten te eten, iets wat een grote zorg was tijdens de Grote Depressie, toen ondervoeding bij kinderen veel voorkwam. De invloed van het personage zorgde er zelfs voor dat de consumptie van spinazie in de Verenigde Staten in de jaren dertig met 30% toenam, en er waren zelfs monumenten gewijd aan Popeye in gebieden waar de groente werd geteeld.
Volgens zijn buren was Frank Fiegel erg trots toen hij zichzelf herkende in de strips en pochte hij dat hij een inspiratiebron was geweest voor een held die zowel sterk als populair was en ook een tedere kant had. Fiegel stierf in 1947 en werd begraven op de begraafplaats van Chester: op zijn grafsteen lieten de buren een kleine afbeelding van Popeye naast zijn naam graveren, als eerbetoon aan de man die, zonder ook maar één blikje spinazie te hebben gegeten, zijn plaats in de geschiedenis van de tekenfilms had veroverd.
Tegenwoordig presenteert Chester zich als “de stad van Popeye” en organiseert het elk jaar een festival gewijd aan het personage. Frank had waarschijnlijk nooit gedacht dat die spottende bijnaam hem tot een wereldwijd symbool zou maken, maar zijn nalatenschap herinnert ons eraan dat zelfs striphelden een voet in de realiteit hebben.